Wimbledon: Zieleń przetrwała

Starsi pamiętają: w nowojorskiej dzielnicy Forest Hills ostatni raz grano na trawie podczas US Open '74. W Australian Open pożegnano się z trawnikami Kooyong w 1987 roku, przenosząc turniej wielkoszlemowy do Flinders Park.

Przyszły czasy betonu, tworzyw sztucznych, wykładzin dywanowych i wylewek, które znacząco zmieniły tenis, ale nie zmieniły faktu, że corocznie latem w Londynie przy Church Road gra się na strzyżonych do wysokości 8 mm trawnikach.

Niekiedy słychać, że piłka odbija się tam za nisko, że bywa nierówno albo zbyt ślisko, lecz tradycja nie ginie, londyński klub radzi sobie znakomicie pod każdym względem, także finansowym, co więcej, dwa lata temu kalendarz turniejów ATP i WTA przed Wimbledonem wydłużył się o tydzień.

Trawa przetrwała, choć bywało, że emocji w Wimbledonie doszukać się było trudno. Długie mecze bombardierów rozstrzygały się w kilku akcjach, hiszpańscy i inni specjaliści od gry na kortach ziemnych dodawali swoje uprzedzenia i, jak Gustavo Kuerten, Albert Costa, Alex Corretja, Alberto Berasategui albo Juan Carlos Ferrero, po prostu na turniej wimbledoński nie przyjeżdżali (Ferrero rozegrał jeden mecz – przegrany).

Negatywną legendę Wimbledonu budowali ci, którzy bywali w Londynie, ale wygrać nie umieli, np. Marat Safin czy Marcelo Rios. Ivan Lendl, zanim powtórzył sławną frazę Manolo Santany z lat 60. („trawa jest dla krów..."), próbował 14 razy, nie zwyciężył, choć dwa razy przegrał dopiero w finale.

– W moich czasach trawa była nawierzchnią powszechną, grano na niej w trzech z czterech turniejów w Wielkim Szlemie. Dawni mistrzowie mieli w arsenale bogactwo uderzeń, większą niż dziś łatwość gry. Trawa nie była dla nich żadną przeszkodą. Nie było łatwo wygrywać, gdyż wielu tenisistów świetnie na niej się czuło. Powszechnie obowiązywała zasada serwis-wolej, było bardzo mało wymian – wspomina dla „Rzeczpospolitej" Wojciech Fibak.

– Sytuacja trochę się zmieniła, gdy pojawiło się kilku wirtuozów, którzy potrafili wygrać Wimbledon, grając z głębi kortu. Bjoern Borg, Jimmy Connors, Lleyton Hewitt i Andre Agassi pokazali, że to możliwe, pod warunkiem regularności odbić oraz doskonałej pracy nóg. Wimbledońskim problemem Lendla, któremu pomagałem przy kilku turniejach w Londynie, było właśnie poruszanie się na trawie. Dlatego ustawiałem go wyłącznie na grę serwis-wolej po pierwszym, a także drugim podaniu. Lendl jednak na trawie zwyczajnie się gubił – dodaje Fibak.

W 2000 roku członkowie klubu za radą naukowców z Instytutu Badania Nawierzchni Sportowych w Bingley postanowili zastąpić mieszankę angielskiego rajgrasu (70 proc.) i kostrzewy czerwonej samym rajgrasem, którego źdźbła rosły prosto, nieco hamowały i wyżej wynosiły piłki oraz zwiększały tarcie obuwia.

To był powód, dla którego niemal wszyscy przeszli na grę z głębi kortu, nawet Roger Federer, który zaczynając karierę, wzorem Pete'a Samprasa, atakował, ale potem zaczął też wygrywać, uderzając piłkę głównie zza końcowej linii. Powszechna alergia na trawę minęła, wimbledońskie zwycięstwa Rafaela Nadala potwierdziły, że także w Hiszpanii może urodzić się mistrz gry na trawnikach.

– To, że tenis na trawie wciąż jest trudny dla zawodników nowej generacji, wynika z faktu, że ich gra jest schematyczna, bardziej szkolna, wyuczona, sztywna. Obszerne zamachy także nie dają szansy skorygowania ruchu i dlatego na trawie obserwujemy tyle kiksów i bezradności. Najsłabszym uderzeniem dzisiejszej generacji zdecydowanie jest wolej i w ogóle gra przy siatce – ocenia Wojciech Fibak. – A wolej i return to na trawie dwa najważniejsze uderzenia i dlatego wciąż wierzę w udane londyńskie starty Łukasza Kubota w deblu i wciąż dostrzegam szanse odrodzenia się Agnieszki Radwańskiej, która jak mało kto czuje grę w Wimbledonie – dodaje sława polskiego tenisa lat 70. i 80.

Jeśli słychać dziś narzekania, to na niebezpieczeństwo poślizgów, które mokrą trawę też wyróżniają (choć wimbledońscy statystycy przedstawiają twarde dowody, że z tą wypadkowością to nieprawda, bo system ochrony przed deszczem jest w Londynie wzorowy).