Euro 2016: Głęboka zadra po Grecji wciąż siedzi

Korespondencja z La Baule 

To cytat z Wojciecha Szczęsnego, dotyczący oczywiście mistrzostw Europy. Bramkarz AS Roma nie powiedział jednak tych słów ani tutaj w La Baule, gdzie bazę w trakcie Euro ma drużyna Adama Nawałki, ani w trakcie zgrupowania w Arłamowie, czy jeszcze wcześniejszego w Juracie. Cytat pochodzi z 2012 roku, a Szczęsny wypowiedział te słowa kilka dni przed pierwszym meczem z Grecją – otwierającym turniej w Polsce i na Ukrainie.

Meczem, który bezlitośnie obnażył brak przygotowania mentalnego Polaków. Zespół Franciszka Smudy rozsypał się na oczach kompletu widzów na Stadionie Narodowym i milionów przed telewizorami, zgromadzonymi w fan-zonach, barach, mieszkaniach. Milionów kibiców, którzy uwierzyli w słowa piłkarzy, że są na to wielkie wyzwanie gotowi i że udźwigną presję.

Polacy szybko wyszli na prowadzenie po golu Roberta Lewandowskiego, a gdy minutę przed przerwą czerwoną kartkę dostał Sokratis Papasthopoulos, wydawało się, że pierwsze zwycięstwo w pierwszym meczu wielkiego turnieju od 1974 roku po prostu musi stać się faktem. To właśnie wtedy wyszło jak nieprzygotowani byli do turnieju piłkarze, i jak bezradny był Smuda.

Sześć minut po wznowieniu meczu grająca w osłabieniu Grecja wyrównała. W 69. minucie czerwoną kartkę dostał Szczęsny, a przeciwko Polsce podyktowany został rzut karny. Mimo iż Przemysław Tytoń, który wszedł z ławki rezerwowych, jedenastkę obronił, nie obudziło to piłkarzy, którym od początku drugiej połowy nie wychodziło absolutnie nic. Symbolem tego meczu i zawiedzionych nadziei, obrazkiem, który przeszedł do historii polskiej piłki, na zawsze pozostanie czekający przy linii bocznej na zmianę Kamil Grosicki. Zanim zdążył wejść na murawę sędzia zakończył mecz. Wcześniej bezradnie miotający się przy linii bocznej Smuda nie był w stanie zareagować i chociaż każdy, kto oglądał tamto spotkanie wiedział, że trzeba coś zmienić, selekcjonerowi nie wystarczyło odwagi.

„Jeszcze w 60. minucie spotkana z Grecją myślałem o finale” – mówił niedawno w rozmowie z „Przeglądem Sportowym” Wojciech Szczęsny.

Sześciu zawodników, których Adam Nawałka zabrał do Francji uczestniczyło w Euro 2012. Widać jak bardzo tamto niepowodzenie jeszcze w nich siedzi, jak bardzo wciąż tkwi w ich głowach, że nie udźwignęli presji najważniejszego wydarzenia piłkarskiego w historii Polski – turnieju mistrzowskiego u siebie. Podczas zgrupowania w Arłamowie podczas rozmowy z „Rzeczpospolitą” mówił o tym otwarcie Robert Lewandowski: - Z Grecją prowadziliśmy 1:0, graliśmy jedenastu na dziesięciu. Jeśli na wielkich turniejach nie potrafisz wykorzystać takiej sytuacji znaczy, że nie jesteś gotowy. Że karta w każdej chwili może się odwrócić:  I nagle rzut karny przeciwko nam, czerwona kartka dla Wojtka Szczęsnego. Widocznie nie byliśmy gotowi na awans. O czymś to świadczy, że przytrafiło nam się coś takiego w pierwszym meczu mistrzostw.

Jakub Błaszczykowski w Arłamowie podczas rozmowy na zupełnie inny temat potrafił nagle ze szczegółami zacząć wspominać sytuację Damiena Perquisa w meczu z Grecją, o której z całą niemal już pewnością zapomnieli wszyscy –  z samym Perquisem na czele. A w ówczesnym kapitanie drużyny narodowej zadra wciąż siedzi tak głęboko, że pamięta tamtą okazję Francuza z polskim paszportem z fotograficzną dokładnością.

Dziś zawodnicy także jak mantrę powtarzają słowa o przygotowaniu mentalnym, odpowiednim nastawieniu psychicznym, nie tylko do pierwszego meczu z Irlandią Północną, ale w ogóle do całego Euro. Niemal każdy z kadrowiczów zespołu Nawałki współpracuje z psychologiem, a raczej jak mówi pokolenie 20-kilku latków z „trenerem mentalnym”. W gruncie rzeczy padają bardzo podobne słowa do tych sprzed czterech lat. Z jednej strony presja niby jest mniejsza – w końcu nie jesteśmy tym razem gospodarzem Euro –  z drugiej jednak tylu równie dobrych zawodników nie mieliśmy od niepamiętnych czasów, a udane eliminacje, pokonanie mistrzów świata Niemców, tylko rozbudziło nadzieje i apetyty.

Błaszczykowski w rozmowie z „Gazetą Wyborczą” twierdzi, że nauczony o doświadczenia klęski sprzed  czterech lat, stara się w ogóle nie myśleć o Euro 2016 jak o turnieju. Powtarza, że koncentruje się tylko na najbliższym spotkaniu – czyli aktualnie na Irlandii Północnej. Zarzeka się, że do końca nie wie nawet w której grupie jest reprezentacja Polski, na kogo może trafić przy ewentualnym awansie. Podkreśla, że takiego podejścia nauczył go w Dortmundzie Juergen Klopp, który uczulał swoich piłkarzy, by skupiali się tylko na kolejnym przeciwniku.

W kadrze Nawałki większości zawodników oczywiście trauma 2012 roku nie dotyczy. Arkadiusza Milika i Piotra Zielińskiego zapraszają dziś do siebie najbardziej znane drużyny Europy, ale cztery lata temu pierwszy z nich był dopiero obiecującym juniorem Rozwoju Katowice, a drugi wyruszał do włoskiego Udinese z młodzieżowego zespołu Zagłębia Lubin, a w ekstraklasie nawet nie zdążył zadebiutować. Bartosz Kapustka podczas zgrupowania w Arłamowie wspominał, że podczas poprzedniego Euro kibicował reprezentacji razem z kolegami z gimnazjalnej klasy.