Chorwackie lwy nie chcą wracać do klatki

14 lipca Francja obchodzi swoje święto narodowe. W całym kraju odbywają się pokazy sztucznych ogni, na Polach Elizejskich w Paryżu maszerują defilady wojskowe. Miejsce, w którym tysiące Francuzów upamiętniają rocznicę zburzenia Bastylii i wybuchu Wielkiej Rewolucji, w niedzielę (i w dni kolejne) ma się zamienić w stolicę futbolu. Po 12 latach reprezentacja Trójkolorowych awansowała do finału mistrzostw świata. I - podobnie jak podczas Euro 2016 na własnej ziemi - będzie w nim faworytem.

Po drugiej stronie stoi jednak rywal groźny i nieprzewidywalny, złożony z piłkarzy występujących w nie gorszych klubach. Radzący sobie paradoksalnie lepiej z przeciwnikami silniejszymi, niezmordowany nawet koniecznością grania trzech dogrywek, urazami, ani chorobą (Ivan Rakitić dzień przed półfinałem leżał w łóżku z 39-stopniową gorączką). 
– Zamierzałem przeprowadzić zmiany, ale nikt nie chciał zejść. Musiałem ściągać ich z boiska niemal siłą – odpowiadał trener Chorwatów Zlatko Dalić na pytania o to, czy nie boi się, że jego zawodnicy do meczu z Francją przystąpią wycieńczeni (mając w nogach dodatkowe 90 minut, a w perspektywie jeden dzień odpoczynku mniej). W spotkaniu z Anglią selekcjoner wszystkie cztery zmiany dokonał dopiero w dogrywce.

Nigdy się nie poddają

Chorwacja to pierwszy zespół, który dotarł do finału po trzech z rzędu dogrywkach. A teraz ma jeszcze szansę zostać najmłodszym i najmniejszym (pod względem powierzchni) krajem, który sięgnie po trofeum.

Od 1966 roku o złoto mundialu grało tylko osiem drużyn – same potęgi: Brazylia, Włochy, Niemcy, Holandia, Argentyna, Francja, Hiszpania i Anglia. Chorwaci, choć zawsze mieli utalentowanych graczy, w Rosji dopiero drugi raz wyszli z grupy. Mało brakowało, by w ogóle tam nie polecieli. Dopiero w ostatniej kolejce eliminacji zapewnili sobie przepustkę do barażu, pokonując 2:0 Ukrainę. To był pierwszy mecz pod wodzą Dalicia. Reprezentację przejął dwa dni wcześniej. Piłkarzom przedstawił się na lotnisku.

Od października ubiegłego roku Chorwaci ponieśli zaledwie dwie porażki – obie w sparingach (z Peru i Brazylią). Wygrali z Grecją, Meksykiem, Senegalem, a zwycięską serię kontynuowali już na mundialu, odprawiając kolejno Nigerię (2:0), Argentynę (3:0), Islandię (2:1), Danię (1:1; 3-2 po rzutach karnych), Rosję (2:2; 4-3 po karnych) i Anglię (2:1 po dogrywce).

– Gdy przejmowałem reprezentację, mówiłem, że nie będę uczył ich grać w piłkę, bo umieją to znakomicie. Wiedziałem, że jesteśmy narodem, który nigdy się nie poddaje, jest dumny i ma charakter, ale w Rosji moi zawodnicy pokazali jeszcze wielką siłę psychiczną, są mocniejsi ode mnie – podkreśla Dalić.

Wojenne pokolenie

Źródeł tej psychicznej siły trzeba szukać w trudnym, naznaczonym wojną dzieciństwie. Niemal każdy przyszedł przyspieszony kurs dojrzewania, niemal każdy stracił kogoś bliskiego.

Luce Modriciowi, który dziś jest twarzą chorwackiego sukcesu, Serbowie rozstrzelali dziadka. Rodzinny dom spalono. Kilkuletni Luka razem z rodzicami i siostrą uciekł z małej wioski do Zadaru. Wszyscy ukrywali się w hotelu, zmienionym na ośrodek dla uchodźców. Musieli sobie radzić bez wody, prądu i gazu. Przyszły gwiazdor Realu kopał piłkę na ulicach, na które spadały bomby. To tam, a nie w futbolowych akademiach szlifował swoją bajeczną technikę.

Ojciec Mario Mandżukicia wywiózł rodzinę do Stuttgartu, Dejan Lovren wychował się w Monachium, Rakitić urodził się w Szwajcarii. Sam Dalić został wysłany na front. Przerwał karierę piłkarską, by bronić rodzinnego Livno. Dostarczał pożywienie walczącym kolegom. Szczegółów z życia chorwackich bohaterów poznajemy w ostatnich dniach mnóstwo. 

Złota Piłka dla Modricia

Dziś wszyscy są milionerami. Daleko im wprawdzie do Francuzów, którzy przywieźli do Rosji najlepiej wycenianą drużynę (1,08 mld euro według portalu transfermarkt.de), a najdroższy z ich piłkarzy – Rakitić (50 mln) – jest wart ponad dwa razy mniej niż gwiazdor Trójkolorowych Kylian Mbappe (120 mln), ale tej różnicy na murawie w niedzielę widać nie będzie.

Grają przecież w tych samych klubach. Danijel Subasić broni w Monaco, Sime Vrsaljko wie, jak powstrzymać Antoine'a Griezmanna (obaj Atletico), Rakitić - jak przechytrzyć Samuela Umtitiego (obaj Barcelona), a Modrić zna mocne i słabe strony Raphaela Varane'a (obaj Real). Tymi, którzy jeszcze nie podpisali kontraktu życia, już interesują się silniejsi i bogatsi. Umiejętności Chorwatów zawsze były w cenie.