Skok do historii

22-letni Ukrainiec przyleciał do stolicy Francji rano 13 lipca, w dniu zawodów. Nie miał zamiaru uczestniczyć w paryskiej imprezie, chciał odpocząć, zregenerować się po uciążliwym locie z Moskwy. Jego celem był mityng Nikaia w Nicei, gdzie miała wystartować cała francuska czołówka.

Na lotnisku Roissy przywitał go Jean Poczobut, prawa ręka dyrektora mityngu Raymonda Lorre. Zaproponował start w Paryżu. Na zachętę zmęczonemu Bubce zaoferował ekstrapremię – 10 tys. dolarów. Ale nie za sam udział, nawet nie za pobicie własnego rekordu świata, który wówczas wynosił 5,94 m. Nagroda zostałaby wypłacona tylko wtedy, gdyby jako pierwszy człowiek na świecie skoczył 6 m.

Ta wysokość rozbudzała wyobraźnię tyczkarzy, może czasami bardziej niż mistrzostwo olimpijskie czy świata. Długo wydawała się nieprzekraczalną barierą, ale w latach 80. XX wieku nastąpił gwałtowny postęp w tej konkurencji. Rekordy były poprawiane nawet kilka razy w roku. Dwukrotnie najlepsze wyniki na świecie uzyskiwał Władysław Kozakiewicz – 5,72 m w Mediolanie w maju 1980 roku i 5,78 m podczas słynnego konkursu olimpijskiego w Moskwie.

W sierpniu 1982 roku Francuz Pierre Quinon po pobiciu w Kolonii rekordu świata (5,82) jako pierwszy zaatakował 6 m. Nie udało się, ale śmiałków było coraz więcej. – W XX wieku to będzie niemożliwe – mówił numer 1 radzieckiej reprezentacji, wicemistrz świata z Helsinek z 1983 roku Konstantin Wołkow. Oprócz radzieckiej dominowała szkoła francuska: Quinon, czterokrotny rekordzista świata i wielki rywal Kozakiewicza, a potem Bubki, Thierry Vigneron oraz Philippe Houvion. Francuzi mówili, że to jeden z nich pierwszy pokona 6 m.

Ekstrapremia

Przed mityngiem w Paryżu Bubka miał już wyrobioną pozycję. W 1983 roku na pierwszych mistrzostwach świata w Helsinkach po kilkugodzinnym konkursie wywalczył złoto, czterokrotnie bił rekord świata. Był pożądaną gwiazdą na każdym mityngu. Ten w Paryżu odbył się na maleńkim obiekcie Jean Bouin (Stade de France jeszcze nie istniał, nie było go nawet w planach), leżącym w 16. dzielnicy Paryża, nieopodal Parc des Princes i kortów Rolanda Garrosa. Zawody oglądało 4 tysiące widzów. Tyczka jak zwykle się przeciągała, zakończyła się już transmisja telewizyjna. Niektórzy widzowie zeszli nawet z trybun, by z bliska przyjrzeć się konkursowi.

Bubka szybko zapewnił sobie zwycięstwo, nie miał godnych konkurentów, bo francuscy rywale przygotowywali się do startu w Nicei.

– Nie chciałem tracić energii, też myślałem o Nicei. Czułem, że jestem w wielkiej formie, i zdecydowałem się od razu na 6 m. Dla wszystkich ówczesnych tyczkarzy była to atrakcyjna wysokość, mówiliśmy o tym dużo, każdy chciał być pierwszy – opowiadał po latach Bubka. Pierwsza próba była kompletnie nieudana, druga rokująca nadzieję, a trzecia historyczna, bo skuteczna, choć poprzeczka nieco zadrżała.

– Cieszyłem się, ale nie okazywałem zbyt wielu emocji, bo czekał mnie za trzy dni kolejny mityng. Wiedziałem jednak, że tyczka wkroczyła w nową erę – mówił Bubka. Każdy z jego rywali, który miał szanse pokonać tę wysokość, dostał cios prosto w serce. Houvion wkrótce zakończył karierę, inni stali się zawodnikami drugiego planu.

Kłopotliwa stała się obiecana na lotnisku Roissy wypłata premii w wysokości 10 tys. dol. Nikt przecież nie wierzył, że taki wynik można osiągnąć, i dyrektor mityngu, kiedy dowiedział się o obietnicy złożonej przez współpracownika, wpadł w popłoch.

Autopromocja

energia.rp.pl

Pogłębiona wiedza
o rynku paliw

SPRAWDŹ

Uratowali go sponsorzy, w tym merostwo Paryża, którzy zdecydowali się wypłacić bonus. Bubka nie dostał nagrody do ręki, musiał ją przekazać Komitetowi Sportu ZSRR. Mieszkał wtedy w ciasnym mieszkaniu w donieckim mrówkowcu, z żoną i dzieckiem, jeździł wołgą.

W wywiadzie udzielonym kilka miesięcy później francuskiemu dziennikowi „L'Equipe" tyczkarz wychwalał pod niebiosa sowiecką ojczyznę, Michaiła Gorbaczowa, ganił Ronalda Reagana za to, że przez niego sportowcy z bloku socjalistycznego musieli zbojkotować igrzyska olimpijskie w 1984 roku, cieszył się z tego, że mógł uczestniczyć w kongresie Komunistycznej Partii Francji. Oficjalnie nie miał nic przeciwko systemowi, w którym najlepsi sportowcy musieli oddawać swoje nagrody. – Bo u nas liczy się masowy sport – mówił.