Gazprom przegrywa

Stanisław Czerczesow trzy lata temu był bohaterem, projektującym rodakom piękny sen. Rosjanie gościli mundial, a słynący z twardej ręki szkoleniowiec poprowadził ich drużynę do ćwierćfinału.

Teraz miraż zamienił się w koszmar, bo choć Sborna dwa z trzech meczów rozegrała przed własną publicznością, to udział w turnieju zakończyła na fazie grupowej i mural z wizerunkiem Czerczesowa można już zamalować. Rosjanie pokonali tylko Finów (1:0), ulegli Belgom (0:3) i Duńczykom (1:4).

Tłum kibiców po ostatnim meczu opuszczał trybuny w ciszy. Milczeli nie tylko kibice, ale też piłkarze. Zawodnicy oraz trenerzy zignorowali też dziennikarzy, którzy po meczu wypatrywali ich pod hotelem. Czerczesow wcześniej, podczas wywiadu telewizyjnego, rozgrzeszał podopiecznych i wyjaśniał, że postawił na młodzież. – Nie jesteśmy ślepi. Widzimy przed sobą drzwi i drogę, która do nich prowadzi – mówił.

Kapslem o kapsel

Najważniejszym wspomnieniem, jakie rosyjski trener pozostawił, będzie jednak otwarcie butelki Coca-Coli kapslem o kapsel i wypicie napoju duszkiem.

Większość rosyjskich dziennikarzy domaga się zwolnienia selekcjonera, ale jego kontrakt obowiązuje do zakończenia przyszłorocznych mistrzostw świata w Katarze. Eliminacje Rosjanie zaczęli przeciętnie, bo po pokonaniu Maltańczyków i Słoweńców przegrali ze Słowakami, a przed nimi jeszcze starcia z faworytami grupy – Chorwatami. Niewykluczone, że o losie trenera zdecyduje sam Władimir Putin.

Wyniki reprezentacji i klubów wciąż nie mogą nadążyć za strumieniem pieniędzy, jakie od lat oligarchowie oraz państwowe koncerny pompują w rosyjską piłkę. Drużyna narodowa po upadku Związku Radzieckiego tylko dwukrotnie wyszła z grupy na mistrzowskim turnieju – obok ćwierćfinału mundialu udało jej się także awansować do półfinału Euro 2008.

Największym sukcesem Zenitu Sankt Petersburg do dziś pozostaje zwycięstwo w Pucharze UEFA (2007/2008) i późniejsze zdobycie Superpucharu Europy (2008). Klub trzy razy awansował też do jednej ósmej finału Ligi Mistrzów. Do ćwierćfinału najważniejszych europejskich rozgrywek po razie awansowały Spartak i CSKA Moskwa. Ci pierwsi, podobnie jak Lokomotiw Moskwa, mają też na koncie po jednym występie w jednej ósmej finału. To niewiele jak na 29-letnią historię Ligi Mistrzów. Porównywalne wyniki mieli w tym czasie Turcy, nawet osiągnięcia Ukraińców wyglądają okazalej.

Kibice porażkę Rosjan na Euro 2020 śledzili na stadionie przypominającym zacumowany u brzegu Zatoki Fińskiej latający spodek. Obiekt zaprojektowany przez japońskiego architekta Kisho Kurokawę miał być pomnikiem dumy, ale dziś kojarzy się raczej ze wstydem.

Rozsuwany dach przeciekał i pękał na mrozie, więc trzeba było wymienić cały mechanizm. Podobno w niektórych miejscach brakowało okablowania. Skandale korupcyjne oraz zmiany w planie projektu sprawiły, że koszty budowy w ciągu kilku lat wzrosły siedmiokrotnie, do miliarda euro. To jeden z najdroższych takich obiektów na świecie.

Piłkarze grali tam tylko mecze. UEFA odpuściła stadionowi treningi przedmeczowe, bo takiego natężenia nie wytrzymałaby murawa. Stadion ma niezwykłą akustykę – kiedy gospodarze walczyli z Belgami, poza obiekt nie wydostał się nawet szmer.

Sponsorem tytularnym obiektu jest Gazprom, którego ślady można znaleźć w Sankt Petersburgu wszędzie. Wystarczy kilkudziesięciominutowy spacer i przejście nad wodą mostem dla pieszych, żeby stanąć u stóp Łachta Centr. To najwyższy w Europie, 462-metrowy wieżowiec. Kształtem przypomina łuk i mieści nie tylko siedzibę firmy, ale także planetarium.

Gazprom gra szeroko. Rosjanie już dawno poznali smak sportwashingu, czyli przełamywania politycznej izolacji i wybielania wizerunku poprzez sponsoring. Właśnie dlatego gościli niedawno zimowe igrzyska oraz piłkarski mundial, a szef Gazpromu Aleksander Djukow jest dziś nie tylko przewodniczącym Rosyjskiej Unii Piłkarskiej, ale także członkiem Komitetu Wykonawczego UEFA.

Pieniądze naftowego giganta są w budżetach Crvenej Zvezdy Belgrad i Schalke 04 Gelsenkirchen. Naftowy gigant ma własną grupę kolarską, wspiera siatkarskiego Zenita oraz jest jednym z głównych sponsorów Ligi Mistrzów: zarówno w piłce nożnej, jak i ręcznej.

Upominek dla prezydenta

Rosjanie są dziś jednym z głównych gospodarzy turnieju, więcej meczów odbędzie się tylko w Londynie.

Nie brakuje opinii, że przeniesienie spotkań z Dublina do Sankt Petersburga to upominek dla Putina, który niedawno tak skutecznie zmobilizował właściciela Chelsea Londyn Romana Abramowicza, że ten jako pierwszy wyłamał się z planu stworzenia Superligi.

Historia relacji prezydenta z miliarderem sięga przełomu wieków.

Abramowicz zawsze wiedział, że droga do fortuny wiedzie przez pokorę, więc w 2000 roku, kiedy Putin po wygraniu wyborów zaprosił najbogatszych Rosjan do swojej daczy, bez wahania stanął po jego stronie.