Kazachskie słońce traci blask

Międzynarodowa Federacja Kolarska w połowie września (UCI) przekazała suchy komunikat, że miesiąc wcześniej analizy badań kazachskiego kolarza Walentina Iglińskiego wykazały ślady stosowania EPO. Trzy tygodnie później informacja została właściwie skopiowana. W komunikacie zmieniono tylko imię – z Walentina na Maksima. Tym razem wpadł starszy brat.

Jakby tego było mało, w ubiegłym tygodniu pozytywny wynik badań dopingowych miał Ilja Dawidieniok, 22-letni kolarz również pochodzący z Kazachstanu. Wspomagał się sterydami podczas wyścigu młodych talentów Tour de l'Avenir, w którym startował w kadrze Kazachstanu, ale później w wyścigu Dookoła Burgos pojechał już jako stażysta Astany.

Dwa przypadki dopingu w jednej grupie w tak krótkim czasie budzą podejrzenia, trzy grożą już automatycznym zawieszeniem licencji. Jeśliby więc uznać Dawidienioka za pełną gębą kolarza Astany, to zespół mógłby zostać wykluczony z World Tour, groziłaby mu także degradacja do drugiej dywizji (Continental Pro) i raczej pewne wykluczenie z Tour de France. Grupa straciłaby także Nibalego. Włoch nie ma wprawdzie w kontrakcie klauzuli, że może odejść w przypadku dopingowych afer w Astanie, ale jego umowa traci ważność z chwilą degradacji zespołu do Contintental Pro. – W takim wypadku wszyscy kolarze mają prawo do rozwiązania kontraktu – tłumaczy agent kolarza Alex Carera.

Wszystko się układa w logiczną całość

Szefowie i lekarze Astany mają w listopadzie stawić się w siedzibie UCI. „Chcemy się spotkać, żeby się dowiedzieć, co zostało zrobione, by zawodnicy nie stosowali substancji w niedozwolony sposób zwiększających wydolność" – napisano w komunikacie. Innymi słowy, UCI zasięgnie języka, co wykazało wewnętrzne śledztwo i jak działa system kontroli w grupie. Astana już teraz postanowiła wyjść naprzeciw żądaniom federacji. Narodowy związek kolarski wprowadza kontrole antydopingowe we wszystkich kategoriach wiekowych. Planuje także zorganizować szkolenia i seminaria dla trenerów, dyrektorów grup i zawodników. Kazachscy kolarze będą musieli założyć sobie paszporty biometryczne i – startując w kraju – być stale dostępni dla kontrolerów antydopingowych. Grupę wziął w obronę Nibali. „W Kazachstanie sponsorzy są wściekli na Iglińskich. UCI to zrozumie i nie sądzę, żeby cofnęła licencję Astanie; błąd dwóch kolarzy nie może obciążyć innych. Byłoby to niesprawiedliwe" – powiedział w wywiadzie dla „L'Equipe" zwycięzca Tour de France.

Jeśli jednak zagłębić się w historię zespołu, można nabrać wątpliwości, czy wszystko to, co się dziś dzieje, nie układa się w logiczną całość, a doping nie jest w tym zespole poddawany recyklingowi. Grupa Astana – sponsorowana przez kazachskich biznesmenów i wspierana przez prezydenta Nursułtana Nazarbajewa – powstała w 2006 roku na gruzach Liberty Seguros, która zniknęła z kolarskiego świata po aferze Puerto. Zamieszanych w nią było wielu kolarzy, klientów lekarza Eufemiano Fuentesa, w którego gabinecie policja znalazła kilkadziesiąt torebek ze służącą do przetaczania krwią. Jednym z głównych podejrzanych był Manolo Saiz, dyrektor Liberty Seguros. To właśnie on sprzedał licencję Astanie, a jednym z pierwszych menedżerów nowego zespołu został Walter Godefroot, twórca dopingowego systemu w Deutsche Telekom. To o nim jeden z masażystów powiedział: „Dla Waltera to, czego nie wykryto podczas kontroli, nie jest dopingiem". W 2009 roku dyrektorem w Astanie został Johan Bruyneel (mentor Lance'a Armstronga), współtwórca najlepiej zorganizowanego systemu niedozwolonego wspomagania w historii kolarstwa – w teamach US Postal i Discovery Channel.

A jaką kadrę menedżerską zatrudnia azjatycka grupa dziś? Jeden dyrektor sportowy, Kazach Dmitrij Fofonow, stosował doping podczas Tour de France w 2008 roku, a drugi – Włoch Stefano Zanini – w 1998 roku. Giuseppe Martinelli, który ściągnął do zespołu Nibalego, dowodził drużyną Mercatone Uno wtedy, gdy Marco Pantani został wykluczony z Giro. Postacią numer jeden w Astanie, i to od lat – kiedyś także jako zawodnik – jest Aleksander Winokurow, dziś menedżer zespołu. – On nie stosował dopingu tylko raz. To recydywista. Jest sportowcem skompromitowanym, zwycięstwo w igrzyskach olimpijskich też zostanie  dodane do jego dopingowej biografii – powiedział profesor Werner Franke, jeden z największych autorytetów w walce z dopingiem, po zdobyciu przez Kazacha złotego medalu w Londynie. Winokurow wpadł jednak tylko raz, w 2007 roku po zwycięskim etapie Tour de France. Został zdyskwalifikowany przez UCI i swoją drużynę... Astanę.

Ale w jego wypadku oszustwo nie ograniczyło się do stosowania dopingu. W 2010 roku od Aleksandra Kołobniewa kupił za 100 tys. euro zwycięstwo w wyścigu Liege – Bastogne – Liege (razem finiszowali). – Przecież mogłem podarować taką sumę przyjacielowi – odpowiedział na korupcyjny zarzut. Niedawno wdowa po Andrieju Kiwiliewie i byli kolarze potwierdzili, że dzisiejszy menedżer Astany zapłacił też swojemu rodakowi za możliwość zwycięstwa w wyścigu Paryż – Nicea. – Czuję się wściekły i zdradzony – mówi dziś Winokurow o dopingu braci Iglińskich. Te słowa nie brzmią w jego ustach wiarygodnie.

Wyższe interesy ekonomiczne

W Astanie jeździł też Alberto Contador, również w 2010 roku, kiedy zjadł stek niewiadomego pochodzenia. W ten sposób Hiszpan tłumaczył obecność w organizmie klenbuterolu. UCI mu nie uwierzyła. Został zdyskwalifikowany i pozbawiony zwycięstwa w Tour de France.

Z taką przeszłością kazachska grupa nadal stanowi jedną z najpotężniejszych sił w kolarskim peletonie. Nibali wygrał Tour de France, Fabio Aru był trzeci w Giro d'Italia, zespół zajmuje dziesiąte miejsce w klasyfikacji World Tour. Tuż po powstaniu Astana była pod ochroną. ?W 2007 roku drużyna wystartowała w Tour de France, choć nie miała na to sportowych argumentów. „Dostała zaproszenie w imię wyższych interesów ekonomicznych Francji w Kazachstanie" – powiedział dziennikarzowi „Le Monde" pracownik organizatora wyścigu firmy Amaury Sport Organisation.