Halowe ME: Smutny uśmiech w lustrze Turcji. „Stambuł żyje, ale jego serce jest martwe”

Korespondencja ze Stambułu
Wiedzą, że to się znów wydarzy. Zawsze wiedzieli, olbrzymie trzęsienie ziemi eksperci wróżą przecież Stambułowi od lat. Teraz ten strach, spychany przez wielu głęboko do podświadomości, stał się namacalny za sprawą tragedii, do której doszło na południu kraju – w jednym z jego najczulszych punktów.

Kakofonia Stambułu brzmi dziś niepokojem, odwieczny brud ulic pogłębia poczucie schyłku. Ludzie się boją. Są jednocześnie smutni i wściekli.

Sencer jest przekonany, że gdyby ziemia zatrzęsła się jutro, prawdopodobnie zginąłby pod gruzami. Stambuł widzi jako architektoniczny bubel, a Recep Erdogan kilka lat temu liberalizował przecież przepisy dotyczące kontroli budowlanych i pozwolił na legalizację obiektów wzniesionych z naruszeniem prawa. – Był dumny. Zrobił z zalewu nowych budynków etykietkę swoich rządów – mówi.

Czytaj więcej

Polityka

Wybory w Turcji 14 maja. Erdogan chce być jak Atatürk

Trzęsienie ziemi nie zmienia planów prezydenta Turcji, który zamierza się starać o trzecią kadencję, przyspieszając termin wyborów.

Noor nazywa Stambuł potworem. Przeraża ją, że wiele budynków postawiono tak blisko siebie, a sytuacji nie ułatwia to, że miasto jest rozpięte na siedmiu wzgórzach. Sencer dodaje, że wielu jego przyjaciół chce uciekać, ale o przeprowadzkę trudno, bo praca jest tutaj. – Ludzie zaczęli myśleć o przyszłości, planują zmiany, ale to niełatwe – potwierdza Yavuz.

Turcja jest wkurzona

20-milionowe miasto jest podobno lustrem całego kraju. Mieszka tu co czwarty Turek. Niemal każdy z nich ma rodzinę lub przyjaciół także w innej części kraju. Słyszymy, że to, co mówi ulica Stambułu, oddaje stan duszy całej Turcji.

– Minęło od trzęsienia ziemi kilka tygodni i choć miasto wciąż żyje, to mam wrażenie, że jego serce jest martwe – przyznaje Mesut.

Czytaj więcej

Klęski żywiołowe

Turcja: 11 tys. wstrząsów wtórnych, już ponad 45 tys. ofiar trzęsienia ziemi

Co najmniej 45 089 osób zginęło w Turcji w wyniku trzęsienia ziemi, które nawiedziło 6 lutego południową Turcję i północną Syrię - podała turecka Organizacja ds. Zarządzania Klęskami Żywiołowymi i Sytuacjami Kryzysowymi (AFAD). To najnowsze szacunki dotyczące najtragiczniejszego trzęsienia ziemi w najnowszej historii Turcji.

Sencer wierzy, że tak jak trzęsienie ziemi z 1999 roku wyniosło Erdogana do władzy, tak to ostatnie go z prezydenckiego fotela strąci.

– Ludzie się boją i ludzie są wkurzeni, bo widzą, że nikt nie poniósł konsekwencji za ostatnie wydarzenia – przekonuje. Yavuz wyjaśnia, że czasem niełatwo zrozumieć wybory polityczne Turków, ale trudno za tragedię winić kogoś innego niż tych, którzy rządzą od lat.

Noor opowiada, że najpierw dominowały u ludzi smutek oraz poczucie solidarności. Dziś wypiera je oburzenie. – Wielu obwinia nie tyle Erdogana, ile architektów i budowlańców, którzy łamali przepisy – mówi. – Ból i szok wciąż są tak świeże, że dopiero przyszłość pokaże, jak bardzo zmieni się Turcja – uważa Yavuz.

Wszyscy podkreślają, że choć przez lata słyszeli przestrogi naukowców, to dopiero teraz nabrały one realnych kształtów. – Tutaj w ciągu kilku sekund zginęłoby kilkaset tysięcy ludzi – przekonuje Sencer. Yavuz podkreśla, że zawiodły instytucje. – Mogliśmy się tego spodziewać, bo jesienią organizowano ćwiczenia na wypadek trzęsienia i wyszły fatalnie – dodaje.

Wszyscy pracują przy organizacji halowych mistrzostw Europy. Mówią, że choć kraj wciąż wstaje z kolan i ludzie się boją, to trzeba żyć dalej.

Kayhan Ozer nawet w Stambule wystartował. Awansował do półfinału biegu na 60 metrów, choć nie umiał skupić się na treningu. Nie mógł pić, nie mógł spać. Teraz pojedzie w rodzinne strony, do Adany, żeby pomagać ofiarom.

Czytaj więcej

Klęski żywiołowe

Trzęsienie ziemi w Turcji. Spod gruzów wydobyto żywego konia

Po 21 dniach od tragicznego trzęsienia ziemi w Turcji i Syrii, które pochłonęło życie ponad 51 tys. osób, spod gruzów wydobyto żywego konia.

Biegaczka Emine Hatun Mechaal opowiadała, że wylała już wszystkie łzy, bo straciła w trzęsieniu ziemi kilkudziesięciu znajomych i przyjaciół. Ją w finale rywalizacji na 3000 m – była 13. – obserwowali z trybun ojciec i brat. Obaj ze złamanymi nogami. Ozer także stracił bliskich. – Każdego z nas to spotkało i wciąż się boimy. Słyszymy ekspertów i czujemy, że kolejne trzęsienia nadchodzą – mówi „Rz”.

Rzeka łez na podium

Erdogan dziesięć lat temu z pompą otwierał Atakoy Arenę wybudowaną specjalnie na halowe mistrzostwa świata. Teraz impreza była poza jego radarem, bo kiedy trzęsie się ziemia, sport przestaje być istotny nawet dla polityków.

Niewykluczone, że gdyby zawody miały rozpocząć się tydzień albo dwa wcześniej, prezydent po prostu wykreśliłby je z kalendarza.

– Długo zastanawialiśmy się, czy w ogóle powinny się odbyć, ale ostatecznie wszystkie strony uznały, że mogą dać przecież odrobinę radości i nadziei – mówił szef europejskiej federacji lekkoatletycznej Dobromir Karamarinov. Już wcześniej zapowiedział rezygnację z lokalnej promocji imprezy oraz ograniczenie do minimum wydarzeń towarzyszących. Odwołano święto, został sam sport.

Ze zrozumieniem do sytuacji podeszli sami zawodnicy. – Trudno znaleźć mi słowa, które mogłyby Turków pocieszyć – przyznaje w rozmowie z „Rz” mistrz Europy w biegu na 400 m Karsten Warholm. – Mogę tylko mieć nadzieję, że mistrzostwa dadzą im odrobinę uśmiechu i zwrócą uwagę świata na to, co się tu dzieje oraz pomogą w organizowaniu pomocy dla ofiar i ich rodzin.

Ceremonia otwarcia była skromna, może jej najważniejszym elementem okazała się minuta ciszy. „Wszyscy jesteśmy wstrząśnięci, niezależnie od miejsca” – głosił napis nad trybunami. Organizatorzy w wielu miejscach wywiesili kiry, a europejska federacja obiecała euro z każdego biletu na ofiary trzęsienia ziemi.

Kibice 7-tysięczny obiekt podczas wieczornych sesji wypełniali w połowie, choć kontrastujące z szarością bieżni kolorowe krzesełka sprawiały wrażenie, jakby obiekt pękał w szwach.

Dużo było w ludziach i refleksji, i emocji. Stambuł odwiedziło blisko 600 sportowców z 47 krajów, ale uwagę miejscowych ogniskowały raczej występy lokalnych bohaterów. Pozostałych dopingowali głównie koledzy z kadry.

Karateka ze złotem

Stambuł odwiedziło kilku mistrzów olimpijskich z Tokio i niemal wszystkie te gwiazdy świeciły jasnym blaskiem. Nie zawiedli ci, których gospodarze typowali na najważniejsze postacie imprezy.

Czytaj więcej

Lekkoatletyka

Adrianna Sułek we łzach po srebrze. „Ona będzie wielka”

- Adrianna Sułek imponuje charakterem. Na mecie biegu właściwie umarła. To także zdolność. Sportowcy, którzy potrafią tak robić, będą w przyszłości wielcy - mówi „Rz” była rekordzistka świata w pięcioboju Natalija Dobrynska. Polka zdobyła srebro halowych mistrzostw Europy.

Ozłocili się więc w Stambule pięcioboistka Nafissatou Thiam, trójskoczek Pedro Pichardo, skaczący w dal Miltiadis Tentoglou czy biegacze: Jakob Ingebrigtsen, Karsten Warholm, Mujinga Kambundji oraz Femke Bol.

Były konkurencje stojące na niezłym poziomie, ale i takie, które rozczarowały – także ze względu na nieobecność czołowych zawodników. Bohaterka gospodarzy Tugba Danismaz okrasiła wprawdzie złoto w trójskoku rekordem Turcji, ale jej zwycięski wynik (14,31 m) był centymetr słabszy od minimum kwalifikacyjnego na samą imprezę. Sprawiła niespodziankę, wykorzystując słabość rywalek. Na podium z jej oczu popłynęła rzeka łez.

Największą sensację mistrzostw wywołał prawdopodobnie bieg na 60 metrów mężczyzn.

Czytaj więcej

Lekkoatletyka

Jarosława Machuczych: Sportowcy z Rosji popierają ludobójstwo

- Nie rozumiem, dlaczego państwo terrorystyczne miałoby wystąpić na igrzyskach. Sportowcy z Rosji popierają ludobójstwo. Bojkot byłyby jednak złym rozwiązaniem. Najgorszym - mówi „Rz” halowa mistrzynie Europy w skoku wzwyż Jarosława Machuczych.

23-letni Włoch Samuele Ceccarelli – pochodzący z Toskanii niedoszły adwokat, syn prawnika i wnuk bramkarza z przeszłością w Serie A, który przez siedem lat trenował karate – wyprzedził rodaka Marcella Jacobsa. Mistrz olimpijski biegał z urazem.

Sezon halowy przed mistrzostwami zakończył tyczkarz Armand Duplantis. Reszta reprezentacji Szwecji odwiedziła Stambuł, choć tamtejsze media informowały, że udział lekkoatletów w zawodach - ze względu na napięte stosunki między krajami – wcale nie jest pewny.