United Cup. Kazachski tenis. Dziecko, które nauczyło się chodzić

Kazachstan rozkwitł w tenisie dzięki milionom dolarów zainwestowanych przez Bułata Utemuratowa. Mimo ogromnych nakładów rywal Polski w półfinale United Cup nie doczekał się lokalnych następców na miarę Jeleny Rybakiny czy Aleksandra Bublika.

Publikacja: 03.01.2025 11:22

W składzie reprezentacji Kazachstanu w United Cup tylko Żybek Kułambajewa (na zdjęciu) pochodzi z te

W składzie reprezentacji Kazachstanu w United Cup tylko Żybek Kułambajewa (na zdjęciu) pochodzi z tego kraju, z Ałmatów.

Foto: COLIN MURTY / AFP

Wystarczy rzut oka na skład reprezentacji Kazachstanu w United Cup, nazwiska i ich miejsce urodzenia, aby domyślić się na czym wciąż opiera się sukces tenisa w tym azjatyckim kraju. Rybakina – urodzona w Moskwie, Szewczenko – w Rostowie nad Donem, Dimitrij Popko – w Petersburgu, Ołeksandr Nedowiesow – w Ałuszcie na Krymie, nieobecny w Australii Alexander Bublik – w Gatczynie pod Petersburgiem. Jedynie Żybek Kułambajewa pochodzi z Kazachstanu, z Ałmatów.

Od pierwszej dekady XXI wieku kazachski tenis żywi się zawodniczkami i zawodnikami z Rosji, czy tak jak Nedowiesow z Ukrainy. Można doliczyć się kilkunastu osób: Andriej Gołubiew, Michaił Kukuszkin, Jarosława Szwedowa, Galina Woskobojewa, Julia Putincewa, Anna Danilina, by wymienić tych najbardziej znanych.

Dlaczego tenisiści z Rosji zmieniali obywatelstwo na kazachskie?

Początki i motywy są dobrze znane. Kazachstan wykorzystał tenis, choć nie tylko, bo ma od lat silną grupę kolarską, jako narzędzie dyplomacji i marketingu poprzez sport. Za tym pomysłem stanął Bułat Utemuratow, 66-letni biznesmen, z branży bankowej i ubezpieczeniowej. Magazyn „Forbes” w 2019 roku umieścił go na liście 50 najbogatszych ludzi świata, z majątkiem szacowanym na 3,4 mld dolarów.

Czytaj więcej

Iga Świątek na najwyższych obrotach. Polska w półfinale United Cup

Prezesem Kazachskiej Federacji Tenisowej został w 2007 roku i od razu wdrożył swój plan w życie. Dobrze wyszkolonym w moskiewskich i petersburskich szkółkach, z sukcesami juniorskimi zawodnikom z Rosji oferował obywatelstwo kazachskie. Tenisiści zgadzali się, bo rosyjska federacja nie miała wiele do zaoferowania tenisistom, którzy skończyli wiek juniora, szczególnie tym z drugiego szeregu.

Utemuratow oferował duże pieniądze i gwarantował sportowy rozwój często zahamowany przez zniechęcenie bądź brak środków. Zdesperowana Rybakina chciała już jechać na amerykański uniwersytet, gdy pojawiła się oferta z Kazachstanu. Wykorzystała pomoc najlepiej jak mogła. W 2022 roku odniosła pierwsze wielkoszlemowe zwycięstwo dla nowej ojczyzny, wraz z Igą Świątek i Aryną Sabalenką jest dziś zaliczana do tenisowej wielkiej trójki.

Aleksander Szewczenko obywatelem Kazachstanu dopiero od roku

Tylko w 2023 roku do kazachskiej federacji wpłynęło kilkadziesiąt wniosków z prośbą o tenisowe obywatelstwo tego kraju. W ubiegłym roku najsłynniejszym emigrantem był Aleksander Szewczenko, który zmierzy się w półfinale United Cup z Hubertem Hurkaczem.

Transferu dokonał po świetnym sezonie, po którym zajmował 48. miejsce. Nie musiał wcale korzystać z oferty Kazachstanu. Od dziecka trenował poza Rosją - w Austrii, na Słowacji. Od wielu lat mieszkał w Bratysławie. Jego związki z rodzimym krajem urodzenia są silne. Wziął ślub z Anastazją Potapową, rosyjską tenisistką, która na portalach społecznościowych nie kryła sympatii dla obecnej władzy w Moskwie. Opisywana przez rosyjskie media ceremonia ślubna odbyła się z pompą w cerkwi w Petersburgu.

Propozycja z Kazachstanu okazała się kusząca finansowo. Forma 24-letniego Szewczenki po zmianie obywatelstwa jednak spadła. Na koniec ubiegłego roku osunął się o 30 miejsc w rankingu ATP.

50 tysięcy rocznie dla zdolnego juniora od państwa

Utemuratow podkreśla, że początkowo nie myślał o długofalowym projekcie, a o spektakularnych sukcesach indywidualnych i reprezentacji. Z upływem czasu zmienił zdanie. Mimo że nadal eksportuje zawodników, głównie z Rosji, to myśli dziś przede wszystkim o rozwoju lokalnego tenisa. - Rybakina i Bublik byli w Rosji zawodnikami drugiego wyboru, my daliśmy im szansę, którą wykorzystują. Ich sukcesy inspirują naszych młodych tenisistów – tłumaczy prezes kazachskiej federacji.

Czytaj więcej

Kamil Majchrzak: Ja musiałem zaczynać od zera

Przez 17 lat odkąd kazachskim tenisem rządzi Utemuratow w kraju powstało 38 kompleksów tenisowych. Kortów nadal jest mało, bo około 400, ale federacja mocno postawiła na dobór kadr. W Kazachstanie pracują trenerzy z Hiszpanii, Chorwacji, z renomowanych, głównie hiszpańskich, akademii.

Dyrektorem federacji, odpowiedzialnym za szkolenie, jest od 2020 roku Irlandczyk Dave Miley.  Za zadanie ma wyszkolenie lokalnych trenerów i zawodników. Bez pieniędzy Utemuratowa, którzy przeznaczył na wsparcie rodzimego tenisa ponad 100 milionów dolarów, nie było to możliwe.

Dzięki dotacjom wynajęcie kortów dla dziecka kosztuje około 10 dolarów za godzinę (Utemuratow wspominał, że w latach 90. XX wieku było to od 50 do 100 dol.). 3,5 tys. dzieci trenujących tę dyscyplinę nie płaci za treningi i dostają zwrot za turnieje. Najzdolniejsi w wieku 12-14 otrzymują stypendia w wysokości 15 tys. dol. na rok, a młodzieżowcy i juniorzy w wieku 14-18 lat – 50 tys. dol.

- Wszystko należy do federacji. Jeżeli jutro odejdę, to infrastruktura i system zostaną. Zrobiłem tak, bo to moje dziecko. Nauczyłem go chodzić i teraz musi przygotować się iść własną drogą. Niemniej jako ojciec nigdy nie będę daleko. Chciałem zbudować coś trwałego, co przetrwa – mówi Utemuratow.

Wbrew jego życzeniom lokalny tenis bardziej znamy wciąż dzięki grze Rybakiny czy Bublika niż Kułambajewej. To dziecko wciąż szuka drogi do własnych sukcesów.

Polska – Kazachstan w półfinale United Cup odbędzie się w sobotę, początek godz. 0:30. Transmisja w Polsacie Sport 1

Wystarczy rzut oka na skład reprezentacji Kazachstanu w United Cup, nazwiska i ich miejsce urodzenia, aby domyślić się na czym wciąż opiera się sukces tenisa w tym azjatyckim kraju. Rybakina – urodzona w Moskwie, Szewczenko – w Rostowie nad Donem, Dimitrij Popko – w Petersburgu, Ołeksandr Nedowiesow – w Ałuszcie na Krymie, nieobecny w Australii Alexander Bublik – w Gatczynie pod Petersburgiem. Jedynie Żybek Kułambajewa pochodzi z Kazachstanu, z Ałmatów.

Od pierwszej dekady XXI wieku kazachski tenis żywi się zawodniczkami i zawodnikami z Rosji, czy tak jak Nedowiesow z Ukrainy. Można doliczyć się kilkunastu osób: Andriej Gołubiew, Michaił Kukuszkin, Jarosława Szwedowa, Galina Woskobojewa, Julia Putincewa, Anna Danilina, by wymienić tych najbardziej znanych.

Pozostało jeszcze 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Tenis
Polacy zagrają w finale United Cup. Iga Świątek i Hubert Hurkacz w Sydney kwitną
Materiał Promocyjny
Jak przez ćwierć wieku zmieniał się rynek leasingu
Tenis
Iga Świątek na najwyższych obrotach. Polska w półfinale United Cup
Tenis
United Cup. Duet Iga Świątek – Hubert Hurkacz zapewnił awans
Tenis
Długi i ciężki mecz Polski na początek United Cup
Materiał Promocyjny
5G – przepis na rozwój twojej firmy i miejscowości
Tenis
Kamil Majchrzak: Ja musiałem zaczynać od zera
Materiał Promocyjny
Nowości dla przedsiębiorców w aplikacji PeoPay