Wojciech Kurtyka: Himalaje zimą to ból

Widziałam w Himalajach dwie zimowe wyprawy. Rozmawiałam z alpinistami, którzy brali udział w takich ekspedycjach. Wszyscy powtarzają: zimowe wyprawy są dziś jedynymi, na których nie ma gwiazdorstwa, ścigania się, konkurowania, wzajemnych podchodów. Góra jest czymś tak trudnym w zimie, że wszyscy pracują harmonijnie na jeden cel w atmosferze partnerstwa, ofiarności, życzliwości. Ten klimat jeszcze istnieje tylko w speleologii i zimowym himalaizmie. W alpinizmie letnim już go nie ma.

Być może, ale co z tego. Istotą alpinizmu nie jest praca zespołowa.

Podrzuciłeś Sztukę Cierpienia, jak kukułcze jajo, Andrzejowi Zawadzie, entuzjaście zimowego himalaizmu, ceniącemu na wyprawach przede wszystkim poczucie humoru. W świat rzuciłeś też kuriozalne wytłumaczenie, że Polacy dlatego mają największe sukcesy w tej sztuce, gdyż w swej historii przodowali w znoszeniu cierpień, żyjąc między bezwzględnymi sąsiadami i przez wieki broniąc się przed nimi. Wchodzą na szczyty, bo są wytrwali w walce. A gdzie jest miejsce na radość ze wspinania?

Wchodzą, dlatego, bo są dzielni i wychowywani do dzielności. Taka była intencja. Istota himalaizmu zimowego polega na przełamaniu własnego bólu, związanego z niską temperaturą, niewygodą, z różnego rodzaju lękami. Wierz mi, że tak jest. Dla mnie himalaizm w wersji zimowej przestaje mieć wiele wspólnego z kwintesencją alpinizmu, który zaczyna się tam, gdzie kończy się zwykła turystyka, a człowiek musi pokonywać trudności techniczne za pomocą także rąk. Zimą nie ściągniesz rękawic, forsowanie więc trudnych barier technicznych nie ma sensu. Połączenie niskiej temperatury z wysokością ośmiotysięcznika likwiduje możliwość prawdziwego wspinania się.

- rozmawiała Monika Rogozińska