Holenderski styl i polscy piłkarze

Trener reprezentacji nigdzie na świecie nie zajmuje się codziennym uczeniem piłkarzy. Od tego są trenerzy klubowi.

Inaczej mówiąc, selekcjoner ponosi odpowiedzialność za wyniki reprezentacji, mimo że składa się ona z zawodników, na których przygotowanie, umiejętności i formę ma ograniczony wpływ. Tak było też dawniej, w porównywalnych warunkach pracowali dwaj poprzednicy Beenhakkera – Jerzy Engel i Paweł Janas.

Nasz dzisiejszy smutek bierze się z tego, że nadzieje, jakie wiązaliśmy z przyjściem Beenhakkera, osiągnęły poziom niewspółmierny do możliwości zawodników. Dość powszechna była wiara, że jak już przyjdzie ktoś taki – niezależny i sławny, to pstryknie tylko palcami, a polska piłka natychmiast będzie lepsza.

Nic takiego się nie stało, bo stać się nie mogło. Zbyt wiele składa się na wynik reprezentacji, aby zasługi lub winy należały tylko do jednego człowieka, choćby nie wiem jak znanego.

Beenhakker dobrze zaczął i szybko zdobył sympatię kibiców. Jeśli wygrywa się z Portugalią, po wyjątkowo udanym meczu, i z Belgią w Brukseli, to można stawiać warunki, podpisywać kontrakty reklamowe, pracować spokojnie, ze świadomością, że ma się zaufanie. Niestety, ludzie myśleli naiwnie, że tak jak z Portugalią będzie już zawsze.

Czy wobec tego przez dwa lata Holender pchnął do przodu naszą piłkę, czy jesteśmy w tym samym miejscu, co po przegranych mistrzostwach świata? Bez wątpienia autorytet Beenhakkera wpłynął na zawodników. To jest trener, któremu nie można wejść na głowę. Budzi respekt u każdego gracza. Nawet największe banały, jakie juniorzy słyszą od instruktorów na pierwszych treningach (kiedy tracimy piłkę, wszyscy stajemy się obrońcami), w ustach Beenhakkera traktowane są z powagą także przez doświadczonych zawodników. Na kilku seminariach dla trenerów z różnych regionów Polski Beenhakker przedstawiał swoją filozofię pracy, a jest to filozofia wywodząca się z jednej z najlepszych szkół w świecie – holenderskiej.

Efekty takich dyskusji może poznamy za kilka lat, pod warunkiem, że podstawy piłki w Polsce staną się w końcu stabilne, prawdziwe talenty będą miały warunki rozwoju, przestaną być sprzedawane za granicę w wieku kilkunastu lat. Junior musi też mieć świadomość, że trzeba pracować, bo czasy kupowania meczów minęły.

Holenderska szkoła święci triumfy, ponieważ tam trenerzy mają z kim pracować. Do osiągnięcia sukcesu potrzebnych jest kilka elementów. Beenhakker rzucony w Polsce na organizacyjną pustynię wiele uczynić nie może.

Praca Holendra przynosi jednak czasami korzyści niewidoczne gołym okiem. To samo można powiedzieć o Fransie Hoeku, jego asystencie, trenującym bramkarzy. Pracował w najlepszych klubach z Ajaksem i Barceloną włącznie, cieszy się opinią jednego z największych specjalistów na świecie. Andrzej Dawidziuk, trener ze szkoły w Szamotułach, wychowawca m.in. Łukasza Fabiańskiego, współpracujący z Hoekiem, nie znajduje dla niego słów uznania. To jest kolejna korzyść, Hoek kiedyś wyjedzie, ale jego metody zostaną.

Beenhakker będzie pamiętany jako pierwszy trener, który wprowadził Polskę do finałów mistrzostw Europy. Czy mógł w nich osiągnąć coś więcej niż remis ze słabą Austrią? Jest jeszcze jeden mecz, ale dotychczasowa gra Polaków nie upoważnia do optymizmu.

Engel i Janas przynajmniej wygrali po jednym meczu na mistrzostwach świata. Beenhakker z dwiema reprezentacjami (Holandią oraz Trynidadem i Tobago) nie wygrał żadnego z sześciu. W Euro też jest po raz pierwszy, przedłuża złą serię o kolejne dwa mecze bez zwycięstwa, a może być jeszcze gorzej. Jednym słowem – to dobry trener, tylko nie ma wyników, jak w takich sytuacjach mówił Kazimierz Górski.