Futbol: Ajax, odnaleziony bliźniak Barcelony

Czekali na ten tytuł siedem lat. Od maja 2004, gdy z balkonu teatru przy Leidseplein trenowani przez Ronalda Koemana piłkarze pokazywali kibicom srebrną tacę za 29. mistrzostwo. A potem jedni odeszli do bogatszych klubów, inni odliczali dni, aż ci bogatsi się po nich zgłoszą. I niby grali dalej razem, ale już każdy osobno.

Po zbudowanym przez Koemana i dyrektora Leo Beenhakkera pięknym Ajaksie Zlatana Ibrahimovicia, Maxwella, Wesleya Sneijdera, Rafaela van der Vaarta, Nigela de Jonga ślad zaginął.

Trzy gwiazdki

Dwa dni temu taca, łup mistrza Holandii, znów poszła w górę w centrum Amsterdamu. Trochę się przedtem pogięła, bo Maarten Stekelenburg i Jan Vertonghen, pokazując ją z dachu jadącego autobusu, zawadzili o przewody tramwajowe. Na szczęście spadło tylko trofeum.

Jest 30. mistrzostwo, Ajax wreszcie może się podpisywać trzema złotymi gwiazdkami, po jednej za każdą dziesiątkę. W niedzielę wygrał w ostatniej kolejce mecz o mistrzostwo z broniącym tytułu Twente Enschede.

Zakończył siedem chudych lat, podczas których klątwę próbowało zdjąć siedmiu trenerów, dwóch prezesów i cały legion piłkarzy sprowadzanych dlatego, że się wybili u konkurencji, a nie dlatego że pasowali do amsterdamskich szablonów. Próbowali ją też zdejmować na własną rękę kibice,  krzycząc na treningach do piłkarzy: weźcie się do roboty, bo jak nie, to...

Nic nie pomagało. Czy trenerami były klubowe legendy takie jak Danny Blind i Marco van Basten, czy wylansowani w innych klubach Henk ten Cate i Martin Jol, kolejne mistrzostwa uciekały. Liga Mistrzów z codzienności stała się coraz odleglejszym luksusem. Gasła legenda klubu, który w połowie lat 90. razem z Juventusem znaczył tyle dla europejskiej piłki, ile dziś Barcelona z Manchesterem United. Straciła sporo czaru klubowa akademia, seryjna produkcja gwiazd się zacięła. A Amsterdam jest kapryśny. Patrzy na resztę Holandii z wyżyn jedynej metropolii tego kraju, w piłce od czasu wynalezienia totalnego futbolu ma się za koronę stworzenia. Tu trzeba nie tylko wygrywać, ale i grać pięknie.

A najlepiej jakby wygrywali i zachwycali wychowankowie. Tak jak u  braci z Camp Nou. Bo Ajax i Barcelona to para związana ze sobą jak żadne inne kluby. Od lat 70. i przeprowadzki Johana Cruyffa z Amsterdamu do Katalonii łączy je unia personalna. I unia idei, które król Johan głosi w swoich mowach tronowych: felietonach w „El Periodico" dla Katalonii i w „De Telegraaf" dla Holendrów.

Barceloną rządził z tylnego siedzenia. Ajaksowi mówił, jak mu wypada grać, a jak nie. Dlatego wiele razy jedni u drugich szukali lekarstw na kłopoty. Z jednej strony na drugą przechodzili trenerzy i piłkarze ze sznytem Barcy albo Ajaksu, a czasami nawet pół drużyny, jak wtedy gdy w Barcelonie był Louis van Gaal, a z nim Patrick Kluivert, Marc Overmars, bracia de Boerowie i inni.

To ironia, że klątwa Ajaksu trwała akurat wtedy, gdy Barcelona rozkwitła na drużynę wszech czasów. I że tym razem w Amsterdamie tak długo zwlekali z lekarstwem wypróbowanym w Katalonii. Ale w końcu po nie sięgnęli, a amsterdamską odpowiedzią na Pepa Guardiolę okazał się Frank de Boer, jego dawny kolega z barcelońskiej szatni. Jak Guardiola, dorastał w mieście, w którym teraz pracuje, był uczniem klubowej akademii, jako piłkarz zdobywał z Ajaksem mistrzostwa kraju i w 1995 Puchar Europy.

Powrót Cruyffa

Grali razem w Barcelonie przez trzy lata, obaj wyznają piękny futbol, obaj byli trenerami jeszcze wtedy, gdy kopali piłkę. Podobni są też w tym, że przejmowali drużyny, mając niewielkie doświadczenie, a okazali się mistrzami szybkich terapii. De Boer był mimo wszystko bardziej doświadczony niż Guardiola, bo oprócz pracy z młodzieżą był też asystentem Berta van Marwijka w reprezentacji. Ale miał mniej czasu niż Pep, zaczął pracę nie w przerwie letniej, tylko zimą.

Martin Jol zostawił mu drużynę na dopiero czwartym miejscu. De Boer poprowadził ją w górę, a na pierwsze miejsce awansował dopiero w ostatniej kolejce, wyprzedzając Twente po zwycięstwie 3:1. I to wszystko w dniu 41. urodzin .