Magnus Carlsen - Nowy chłopak z plakatów

Turniej kończy się 2 kwietnia. Grają: Carlsen (ranking 2872 – poprawiony rekord Garriego Kasparowa), mocni Rosjanie Władymir Kramnik (2810), Aleksander Griszczuk (2764) i Piotr Swidler (2747), Ormianin Lewon Aronian (2809), Tejmur Radżabow (2793) z Azerbejdżanu, Borys Gelfand (2740) z Izraela oraz Wasilij Iwańczuk (2757) z Ukrainy.

Mecze toczą się blisko Tamizy, zaraz za Waterloo Bridge, w budynku IET (The Institution of Engineering and Technology), pałacu brytyjskich inżynierów. Pulę nagród – 500 tys. euro zapewnił sponsor z Azerbejdżanu, państwowy koncern naftowy.

Anand jest mistrzem świata już od sześciu lat, bronił tytułu trzy razy, ostatnio w maju 2012 roku wygrał z Gelfandem po dogrywce 8,5:7,5. Przeważały opinie, że mecz w Galerii Trietiakowskiej w Moskwie był nudny, za dużo remisów, za mało żywej walki i odkryć w debiutach. Mistrz z Indii, "Tygrys z Madrasu", po obronie tytułu wygrał tylko jeden wielki turniej.

W Londynie z nadzieją powtarza się teraz nazwisko: Carlsen. Arcymistrz ma tylko 22 lata, prowadzi w rankingu FIDE już od stycznia 2010 roku. Ma stosowny do wieku młodzieńczy wygląd i wszelkie dane, by zostać szachową supergwiazdą. Sponsorzy już to widzą, młody Norweg z reklamy firmy odzieżowej G-Star RAW już ma milion euro rocznie. Nadzieja, że dzięki niemu świat przypomni sobie emocje i rozgłos, jakie towarzyszyły meczom Bobby Fischer — Boris Spasski czy Anatolij Karpow – Garri Kasparow wydaje się uzasadniona. Carlsena zapraszano już nawet do zagrania przybyłego z przyszłości geniusza szachów w nowych odcinkach serialu Star Trek, ale na razie odmówił.

Osiągnięcie przez Norwega najwyższego rankingu w historii to jedno, drugie – Carlsen regularnie zgarnia główne nagrody w elitarnych turniejach, gra ładnie, harmonijnie, jest wszechstronny i ma silną wolę wygrywania, nawet jeśli godzinami nie wysiaduje przed komputerem i nie szuka nowatorskich metod otwarcia partii. Liczy się także to, że nowe reguły turniejowe stały się dość uciążliwe dla arcymistrzów w starszym wieku. Długie partie wymagają żelaznej kondycji i odporności psychicznej.

Szachy musiały się zmienić, w erze komputerów straciły sporo magii. Wielkie mecze o mistrzostwo świata straciły także swój metaforyczny sens, kiedyś bywały symbolem zimnej wojny (Fischer-Spasski) lub odniesieniem do walki "głasnosci" i "pieriestrojki" ze starym kremlowskim układem (Kasparow-Karpow). Potem zaszkodziły im jeszcze kłótnie w rodzinie: niejasny przez lata system wyłaniania mistrza świata, mecze nieformalne i niby-oficjalne obniżały rangę wydarzeń.

System rozgrywek mistrzowskich uporządkowano. Popularność szachów wciąż nie mija, wedle ostatnich badań regularnie przesuwa figury i pionki ponad 600 mln ludzi. W wielu krajach to przedmiot nauczania w szkołach. Lekarze dodają argument o świetnym wpływie gry na sprawność mózgu, nawet odsuwanie skutków choroby Alzheimera. Są chętni do inwestowania w szachy. Teraz potrzeba indywidualności, nowej krwi, sportowca-wzoru z XIX wieku i Magnus Carlsen wydaje się kandydatem na miarę czasów.

Londyn. Turniej pretendentów. Po 10. rundach:

1. M. Carlsen (Norwegia) 7 pkt.;

2. L. Aronian (Armenia) 6,5;

3. W. Kramnik (Rosja) 6;