Bezpieka ma na oku takich ludzi

Jak zawsze jest ich pięciu. Koczują przed wejściem do klatki, w której mieszka Li Heping. – Na początku igrzysk wszędzie za mną chodzili. Teraz już tylko siedzą przed domem, jakby chcieli powiedzieć „mamy cię na oku” – mówi Li, klepiąc jednego z mężczyzn po plecach. W niewyraźnym uśmiechu tajniaka zmieszanie łączy się z wściekłością.

Życie Li Hepinga, który zasłynął jako obrońca wyznawców zakazanego w ChRL ruchu religijnego Falun Gong, jest nieprzewidywalne. Jednego dnia stoi przed Białym Domem, pozując do zdjęcia u boku George’a W. Busha. Innego leży na pekińskim chodniku, powalony ciosem funkcjonariusza bezpieki. Raz może wejść do restauracji i spokojnie rozmawiać z zagranicznym dziennikarzem. Innym razem może zostać porwany przez „nieznanych sprawców” i poddany elektrowstrząsom w ciemnym pomieszczeniu.

Klienci często rezygnują z jego usług, gdy dowiadują się o jego problemach z bezpieką. – Po co ci to? – dziwią się czasem. Li mógłby mieć spokojne, dostatnie życie, jak miliony innych Chińczyków, którzy nie widzą potrzeby czy sensu zadzierania z władzą. Jako specjalista od własności intelektualnej w dużej firmie prawniczej mógłby lekkim krokiem iść przez życie, ciesząc się nowym 40-calowym telewizorem, postępami swego 8-letniego syna w prywatnej szkole z wykładowym angielskim.

Zamiast tego Li, skromny, niepozorny mężczyzna przed czterdziestką, wybrał znacznie trudniejszą drogę. Jeszcze przed przeprowadzką do Pekinu w rodzinnej prowincji Henan lubił zajmować się trudnymi sprawami kryminalnymi. – Zawsze ciągnęło mnie do spraw, które dotykają fundamentalnych kwestii moralnych – przyznaje Li. Zapewne nie bez znaczenia jest to, że Li jest chrześcijaninem, członkiem jednego z coraz bardziej popularnych w całym kraju protestanckich kościołów domowych.

– Bóg każe mi cieszyć się życiem i korzystać w pełni z talentów, jakie mi dał – wyjaśnia. Nie zawsze jest to łatwe. Pierwszy raz znalazł się w areszcie domowym w 2006 roku, gdy jego przyjaciel mecenas Gao Zhisheng, który wcześniej jako pierwszy podjął nieudaną próbę obrony członków Falun Gong przed sądem, został oskarżony o działalność wywrotową. Zamknięty we własnym mieszkaniu Li nie mógł pomóc przyjacielowi. Po uchyleniu aresztu przejął jednak wraz z kilkoma innymi chrześcijańskimi prawnikami sprawę Falun Gong.

Przed październikowym zjazdem KPCh minister bezpieczeństwa publicznego Zhou Yongkang oświadczył, że spotkanie władz partii powinno się odbywać w „radosnej i spokojnej atmosferze społecznej”. Nakazał swym służbom bezwzględne rozprawienie się ze wszystkimi „złymi elementami” próbującymi zakłócić harmonię społeczną.

29 września Li został porwany z ulicy przez grupę ubranych po cywilnemu osiłków. Przez godzinę jechał z czarnym kapturem na głowie. – Pomyślałem: stało się, teraz mogą zrobić, co chcą – wspomina. Przed cztery godziny trzymali go w zaciemnionym pokoju hotelowym. Kazali mu się rozebrać. Paru mężczyzn go biło, paru się przyglądało. Ale nie to było najgorsze.

– Dużo opowiadasz przed sądem o tym, co czuli twoi klienci, gdy prądem rażono ich genitalia. Przekonaj się na własnej skórze! – powiedział jeden z oprawców. Li nie chce mówić, co było dalej. Tylko tyle, że w końcu zostawili go gdzieś przy drodze na przedmieściach z dobrą radą: „Zajmij się czymś bardziej pożytecznym albo wyprowadź się z Pekinu”. Nie zabrano mu niczego, nawet pieniędzy w portfelu nie brakowało. Tylko dysk w jego laptopie został sformatowany.

Gdy zgłosił zajście na policji, dyżurny oficer wydawał się zaszokowany. – To niemożliwe. Musimy znaleźć tych łobuzów! – powiedział. I na tym skończyła się sprawa.

W czerwcu Li Heping wraz z dwoma innymi chrześcijańskimi prawnikami z Chin został zaproszony do Waszyngtonu jako bohater walki o prawa człowieka. Prezydent Bush przyjął ich w Białym Domu, były uściski dłoni, ciepłe słowa, wspólne zdjęcia. Po powrocie do Pekinu został natychmiast zatrzymany i przesłuchany. Ale to go nie zdziwiło, zdołał się już bowiem przyzwyczaić do policyjnej obstawy.

1 sierpnia, na tydzień przed rozpoczęciem igrzysk, jego opiekunowie zwrócili się do niego z „przyjacielską radą”, by na czas imprezy wyjechał z miasta wraz z rodziną. Gdy odmówił, przedstawiono mu kolejną propozycję nie do odrzucenia: do końca igrzysk miał korzystać wyłącznie z dostarczonej przez służbę bezpieczeństwa taksówki. – Prywatna taksówka z szoferem na nasz koszt, czego chcieć więcej – zachwalali swą ofertę funkcjonariusze. Ale Li nie był zadowolony, próbował skorzystać z innego środka lokomocji. Doszło do przepychanki, Li zaczął kopać jednego z funkcjonariuszy. Został jednak pokonany. Teraz żałuje swego zachowania. – To nie po chrześcijańsku, a poza tym niepraktycznie – wyjaśnia. W miarę trwania igrzysk kontrola stopniowo słabła. Dziś może się już swobodnie poruszać po mieście własnym autem. Została tylko zwyczajowa warta przed jego domem.